Design4Purpose
Welkom in de Betekeniseconomie
De betekeniseconomie vraagt een andere manier van ondernemen. Ik help toeristische- en recreatieve organisaties in Nederland bij het creëren van meervoudige waarde door maatschappijgericht innovatievermogen te ontwikkelen.
Organisaties maken in het aankomende decennium de transitie van minder slecht, naar ECHT GOED. Maar hoe organiseer je deze positieve verandering in alle facetten van de bedrijfsvoering? Aan de hand van ‘service design thinking’ kunnen organisaties zich ontwikkelen van duurzaam- en maatschappelijk verantwoord- naar betekenisvol. Graag help ik jouw organisatie aan een GOED verhaal en meer betrokkenheid.
De betekeniseconomie
De betekeniseconomie is een ontwikkeling die de toeristische en recreatieve sector ongetwijfeld gaat beïnvloeden. Een nieuw economisch paradigma waarbij ‘van betekenis zijn’ waarde-bepalend is voor organisaties en het bouwen van merken. De betekeniseconomie verbeeldt een evolutie van de beleveniseconomie. Pine & Gilmore (1999) schetsen in de laatste twee hoofdstukken van het boek ‘The Experience Economy’ de toekomst van de beleveniseconomie en stellen: ‘Once the Experience Economy has run it’s course, the Transformation Economy will take over’. Volgens Klomp (2016) laat deze Transformation Economy zich het best vertalen als betekeniseconomie, omdat deze gekenmerkt wordt door het waarderen van ‘betekenisvolle belevenissen’ die bepalende, beklijvende veranderingen in het leven van mensen – transformaties – teweegbrengen. Waarden die voorbijgaan aan winst en ingaan op lange termijn welzijn. Welzijn op het niveau van zowel individu, bedrijf áls samenleving. In de betekeniseconomie gaat het om organisaties met een ideaal en de focus op maatschappelijke waarde creatie van waaruit winst ontstaat en groei mogelijk is (Klomp, 2016; Morel, 2010; Hurst, 2014).
Purpose Design jouw organisatie
Mooie voorbeelden van bedrijven die het systeem veranderen
Kun je betekenisvol ondernemen in ons huidige en traditionele economische systeem? Er zijn vele voorbeelden die dit bewijzen en ook commercieel erg succesvol zijn. Een succesvolle onderneming binnen de betekeniseconomie is de Amerikaanse Greystone Bakery. Een bakkerij die is opgericht om kansarme werkzoekenden een baan en opleiding te bieden. Of Tony’s Chocolonely, die investeert in langdurige handelsrelaties met West-Afrikaanse cacaoboeren – wat hen afzetzekerheid oplevert – en ziet erop toe dat zij eerlijke prijzen krijgen. Dopper maakt duurzame design waterflessen om bewustwording te creëren over de impact van single-use plastic afval en wil mensen inspireren om zelf een verandering in gang te zetten. Zelf draagt Dopper bij aan het vergroten van toegang tot meer veilig drinkwater over de hele wereld.
De initiatieven zijn allemaal voorbeelden van betekenisvol ondernemerschap binnen de traditionele economie. Het gaat vandaag de dag nog altijd over economische groei en marktwerking die ervoor zorgt dat verschillen tussen arm en rijk steeds groter worden evenals de maatschappelijke problematiek waarmee we te maken hebben in de wereld. Echter de opkomst van betekenisvol ondernemen de laatste jaren toont aan dat organisaties en mensen binnen deze organisaties te maken krijgen met een nieuwe norm. Het is over een aantal jaar ondenkbaar om te ondernemen op een betekenisloze en onverantwoordelijke manier. Organisaties en merken worden nu al gewaardeerd voor hun positieve impact op de wereld, en dit uit zich in zakelijk succes (Fortuny Consulting, 2018). Steeds meer, ook grote organisaties zoals DSM en KLM wenden af en zoeken naar hun betekenis.
Deze verandering begint bij mensen, mensen die het verschil willen maken en beseffen wat er echt toe doet. Een betekenisvolle ondernemer onderneemt vanuit een maatschappelijk ideaal. Vanuit deze overtuiging levert een betekenisvolle onderneming net als elke andere onderneming een product of dienst en heeft een verdienmodel. Het doel van een betekenisvolle (sociale) onderneming is maatschappelijke meerwaarde creëren. Groeien is daarbij voor de organisatie niet het doel, in plaats van betekenisvolle groei en daarmee een perspectief op de lange termijn in plaats van het voldoen aan de wens van de klant of aandeelhouder op de korte termijn. Het resultaat van betekenisvol ondernemen is niet de profit maar de benefit. Middels integrated reporting maakt een organisatie meer dan alleen haar economisch effect (omzet en winst) zichtbaar.
De betekeniseconomie in de gastvrijheidsbranche
De betekeniseconomie in de gastvrijheidsbranche
Het is voor te stellen dat dit nieuwe economische paradigma bij toeristische en recreatieve bedrijven vragen oproept. Wat kan en zal deze ontwikkeling gaan betekenen in relatie tot hun eigen praktijk. Moeten ze hier iets mee en zo ja waarom, hoe en wat? Ontstaan er wellicht nieuwe spelregels binnen het ondernemerschap en hoe kunnen ze hierop inspelen? Is het mogelijk voor ondernemers in deze toeristische en recreatieve branche om niet de winst centraal te stellen maar juist hun betekenis voor de samenleving, de medewerkers of de lokale omgeving? Zo ja, hoe dan? En niet onbelangrijk, wat is dan het rendement (ofwel de impact)? Vandaar de algemene vraag voor de branche: ‘Hoe kunnen organisaties in de toeristisch/recreatieve branche, door meervoudige waarde creatie betekenisvoller worden voor zichzelf en de maatschappij?Gaat het creëren van zowel maatschappelijke als economische waarde wel samen
Vanuit toeristische en recreatief perspectief zijn er al enkele mooie voorbeelden. Zo is er het bedrijf PlasticWhale, opgericht om plastic uit de Amsterdamse grachten te laten vissen om vervolgens boten te maken. Met deze boten worden Plastic-fishing excursies aangeboden waarmee nog meer plastic uit het water gehaald kan worden. Instock is een restaurantformule vanuit het gegeven dat een derde van al het geproduceerde voedsel op de wereld wordt verspild. Bij lokale supermarkten en producenten worden onverkochte producten, of die met een schoonheidsfoutje opgehaald en verwerkt in een creatief culinair gerecht. Tot slot mag Riksja Travel genoemd worden. Deze specialistische touroperator brengt haar reizigers in contact met locals en laat met hun reizen een positieve impact na. Er zijn tal van initiatieven op de bestemmingen, microfinanciering van lokaal ondernemerschap, volledige CO2 compensatie van vluchten en een betekenisvolle selectie van samenwerkende hotels.
De betekeniseconomie in de gastvrijheidsbranche
Hoe gebruik je Service Design voor betekenisvol ondernemen?
Design4Purpose werkt momenteel aan een unieke methode op basis van een service design proces. In dit proces worden de vier stappen Discover (ontdekken), Define (definiëren), Develop (ontwikkelen) en Deliver (implementeren). In de verschillende fases wordt inzicht gegeven in onder meer:
- De identiteit en het (her)kennen van de unieke kracht van de organisatie
- Het bepalen van een gat in de maatschappij waarop de organisatie een bijdrage wil leveren
- Het genereren van een innovatieve service- en/of productinnovatie met een betekenisvolle waarde propositie op basis van ontwerpprincipes
- Het testen en implementeren van de betekenisvolle service innovatie
- Het vertellen van je betekenisvolle verhaal en het zichtbaar maken van de impact (benefit) die dit heeft
Meer lezen over betekenisvol ondernemen, bekijk dan op deze website van MaatschappijWIJ of het overzicht aan betekenisvolle ondernemers via het platform social enterprise.
